Η έννοια της αγάπης στην σύγχρονη εποχή
.
Εισαγωγή
Η αγάπη αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις εμπειρίες της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς συνδέει το άτομο με τους άλλους και συμβάλλει στην κατανόηση του εαυτού του. Από την αρχαιότητα έως σήμερα, η φύση της αγάπης έχει αποτελέσει αντικείμενο φιλοσοφικής και ψυχολογικής αναζήτησης, με διαφορετικές προσεγγίσεις να αναδεικνύουν τόσο τη ρομαντική όσο και τη βαθύτερη υπαρξιακή της διάσταση. Στη σύγχρονη κοινωνία, οι ερωτικές σχέσεις διαμορφώνονται από κοινωνικούς, πολιτισμικούς και προσωπικούς παράγοντες, με δύο βασικές τάσεις να ξεχωρίζουν: η αναζήτηση της συντροφικότητας και η προσήλωση στην προσωπική ικανοποίηση.
.
Η αγάπη υπερβαίνει τον διαχωρισμό υποκειμένου-αντικειμένου χωρίς να καταργεί τη διάκριση μεταξύ τους. Μέσα στην αγάπη, το άτομο βιώνει μια ενότητα όπου εξαφανίζονται οι ιδιαίτερες ατομικές ταυτότητες, οδηγώντας σε μια εμπειρία άπειρης ύπαρξης. Η αγάπη αποτελεί βασικό στοιχείο της ανθρωποποίησης, δηλαδή της διαφοροποίησης του ανθρώπου από τα άψυχα αντικείμενα. Ένα παιδί που βλέπει τη μητέρα του μόνο ως πηγή ικανοποίησης των αναγκών του την αντικειμενοποιεί, ενώ μόνο όταν την αγαπά ως ύπαρξη, την αναγνωρίζει ως ανθρώπινο υποκείμενο.
.
Το βίωμα της αγάπης συμβαίνει όταν ο άνθρωπος ξεπερνά τον εαυτό του και εντάσσεται σε μια ευρύτερη ανθρώπινη κοινότητα που εκφράζει το πνεύμα της ανθρωπότητας. Η αγάπη προς την ανθρωπότητα επιτρέπει στον άνθρωπο να ανυψωθεί από την υλική και θνητή του φύση σε ένα ανώτερο πνευματικό επίπεδο. Μέσω αυτής της ταύτισης, ο άνθρωπος ολοκληρώνει τον εαυτό του, συνδέοντάς τον με τη συλλογική ανθρώπινη ουσία.
.
Ο 21ος αιώνας χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές, καθώς οι άνθρωποι εξελίσσονται και έχουν πρόσβαση σε πληθώρα πληροφοριών, διαμορφώνοντας διαφορετικές απόψεις. Ένα από τα ζητήματα που προκύπτουν είναι οι ερωτικές σχέσεις, στις οποίες διακρίνονται δύο αντίθετες προσεγγίσεις.
.
Στην πρώτη περίπτωση, οι άνθρωποι αναζητούν την ολοκλήρωσή τους μέσα από την αγάπη και τη συντροφικότητα, πιστεύοντας σε ένα κοινό μέλλον και την αιώνια αγάπη. Για αυτούς, η σεξουαλική σχέση αποτελεί φυσική συνέχεια του συναισθηματικού δεσμού. Στη δεύτερη περίπτωση, κάποιοι επιλέγουν να μην επενδύουν σε σταθερές σχέσεις και επικεντρώνονται στην προσωπική ικανοποίηση. Αυτή η στάση συνδέεται με τον ναρκισσισμό της μετανεωτερικής κοινωνίας, όπου οι άνθρωποι ζουν για το παρόν και αποφεύγουν δεσμεύσεις για το μέλλον.
.
Οι ερωτικές σχέσεις των νέων αποτελούν ένα ζήτημα που επηρεάζεται από κοινωνικές και προσωπικές παραμέτρους. Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη σε Κύπριους φοιτητές, τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, εξετάζει τις προτιμήσεις και τις αντιλήψεις τους σχετικά με τις ερωτικές σχέσεις και τη ρομαντική αγάπη.
.
Τα απότελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν μια σαφή διαφοροποίηση μεταξύ των δύο φύλων. Οι γυναίκες εμφανίζονται περισσότερο προσανατολισμένες στη δημιουργία σχέσεων βασισμένων στη ρομαντική αγάπη, αναζητώντας βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση με τον σύντροφό τους. Αντίθετα, οι άνδρες εστιάζουν περισσότερο σε χαρακτηριστικά της ερωτικής σχέσης που σχετίζονται με την ανθρώπινη αγάπη, δίνοντας έμφαση στη φυσική έλξη και τη συντροφικότητα, χωρίς να επιδιώκουν απαραίτητα έναν έντονα ρομαντικό δεσμό. Παρόλα αυτά τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία μια μεμονωμένης έρευνας.
.
Η δημιουργία σχέσης είτε ρομαντικής είτε ανθρώπινης, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έμφυλα χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου. Η ταυτότητα και η προσωπικότητα ενός ανθρώπου είναι το πιο σημαντικό σημείο έτσι ώστε να αναπτυχθεί κάποιου είδους σχέση. Επομένως ο ρόλος του άνδρα ή της γυναίκας είναι καθοριστικός για το πώς θα εξελιχθεί η σχέση.
.
Τι είναι αγάπη;
Δεν είναι συμπόνια μήτε καλοσύνη.
Στη συμπόνια είναι δύο, αυτός που πονά κι αυτός που συμπονάει.
Στην καλοσύνη είναι δύο, αυτός που δίνει κι αυτός που δέχεται.
Μα στην αγάπη είναι ένα.
Σμίγουν οι δύο και γίνονται ένα.
Δεν ξεχωρίζουν.
Το εγώ και εσύ αφανίζονται.
Αγαπώ θα πει ΧΑΝΟΜΑΙ.
Νίκος Καζαντζάκης.
.
Συμπέρασμα
Η αγάπη, όπως την περιγράφει ο Νίκος Καζαντζάκης, είναι η υπέρβαση του εγώ και του εσύ, η απόλυτη ένωση των δύο σε ένα. Ωστόσο, στην εποχή μας, οι ερωτικές σχέσεις χαρακτηρίζονται από ποικίλες προσεγγίσεις που επηρεάζονται από κοινωνικές αλλαγές και ατομικές αξίες. Παρόλο που οι αντιλήψεις για την αγάπη και τις σχέσεις διαφοροποιούνται, η βαθύτερη ανάγκη για σύνδεση και ολοκλήρωση παραμένει αναλλοίωτη. Είτε μέσα από τη ρομαντική αγάπη είτε μέσα από μια πιο ελεύθερη προσέγγιση, η αγάπη συνεχίζει να αποτελεί την κινητήρια δύναμη που ενώνει τους ανθρώπους και τους βοηθά να ξεπεράσουν τα όρια του εαυτού τους.
.
Βιβλιογραφικές αναφορές
- Ειρήνη Ευτυχίου (2013). ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: Έμφυλοι ρόλοι και ερωτικές σχέσεις: Αναπαραστάσεις Κύπριων φοιτητών για τη Ρομαντική Αγάπη
- Γαζή, Α., Τσεμπερλίδου, Μ., & Χαντζηνικολάου, Κ. (2007). Ψυχολογία και Δυναμική των Ομάδων.
- Αθήνα: Ταύρος.
- Δαρεμάς, Γ. (2007). Αγάπη και πανανθρώπινη φύση στη φιλοσοφία του Φώυερμπαχ. Αξιολογικά, (18), 101-122.
.