Σβήσε τη Σπίθα πριν Γίνει Φωτιά!
.
.
Ας το παραδεχτούμε: η νεολαία ανέκαθεν είχε μια… ιδιαίτερη σχέση με την αμφισβήτηση των κανόνων. Η εφηβεία είναι εκείνη η υπέροχη (και ταυτόχρονα τρομακτική) περίοδος όπου ένας άνθρωπος αποφασίζει ότι ξέρει τα πάντα, δεν χρειάζεται κανέναν και το «κάνω του κεφαλιού μου» γίνεται επίσημο motto ζωής. Όπως λέει και η γαλλική ταινία “La Haine”: Μέχρι εδώ, όλα καλά… Το θέμα είναι τι γίνεται όταν αυτή η ανεξαρτησία αρχίζει να μοιάζει περισσότερο με σενάριο ταινίας… Δεν εννοείται ότι όλοι οι έφηβοι είναι εν δυνάμει παραβάτες. Όμως, η νεανική παραβατικότητα είναι σαν το φαινόμενο της πεταλούδας – ξεκινάει με μικρές πράξεις «επαναστατικότητας» και, αν δεν μπει κάποιο φρένο, μπορεί να καταλήξει σε κάτι πολύ πιο σοβαρό.
.
Από το «Μαμά, φεύγω» στο «Τρέχουμε;»
.
Όλα ξεκινούν κάπως αθώα. Ο/η μικρός/μικρή αργεί να γυρίσει στο σπίτι, έχει αρχίσει να αλλάζει ύφος και η αγαπημένη του/της ατάκα είναι «άσε μας ρε μάνα». Και κάπως έτσι, προχωράμε στο επόμενο στάδιο: αμφισβήτηση των πάντων, κακές παρέες, δοκιμές των ορίων. Εκεί είναι που οι γονείς χρειάζεται να ενεργοποιηθούν, γιατί αν ο γονιός δεν χειριστεί σωστά το «πάω μια βόλτα», μπορεί να βρεθεί να ρωτάει «πάμε να τον πάρουμε από το τμήμα;».
.
«Δεν είναι κακό παιδί, παρασύρθηκε!»
.
Η κλασική ατάκα που όλοι έχουμε ακούσει. Και ναι, συχνά ισχύει. Οι νέοι δεν ξυπνούν ξαφνικά ένα πρωί και αποφασίζουν να κάνουν κάποια παράβαση – συνήθως επηρεάζονται από φίλους, κοινωνικές καταστάσεις ή απλά την ανάγκη να νιώσουν «κάποιοι», το αίσθημα δηλαδή ότι «ανήκουν» κάπου. Κι έτσι, από μια ασυναρτησία που στην αρχή μοιάζει αστεία, μπορεί να φτάσουμε στις πιο επικίνδυνες καταστάσεις.
.
Πρόληψη: Το Κλειδί για να ΜΗ Χρειαστεί να Παρέμβεις
.
Αν το να μεγαλώνεις έναν έφηβο ήταν βιντεοπαιχνίδι, θα ήταν σίγουρα ένα από αυτά που δεν έχουν pause. Δεν υπάρχει μαγική συνταγή, αλλά μερικά πράγματα βοηθούν. Είναι σημαντικό, να γνωρίζουν ότι μπορούν να μιλήσουν χωρίς να τους «στήσεις στον τοίχο» πριν ανοίξουν το στόμα τους. Είναι επίσης σημαντικό, να καταλάβουν ότι οι πράξεις τους έχουν συνέπειες, αλλά χωρίς να νιώσουν ότι είναι ήδη «χαμένοι». Να δουν παραδείγματα – όχι απαραίτητα με τη μέθοδο «δες τι έπαθε ο/η Γιώργος/Δήμητρα και βάλ’ το μυαλό σου να δουλέψει», αλλά με πραγματικές συζητήσεις που δίνουν την ευκαιρία να γίνει ανταλλαγή απόψεων και όχι μονόλογος. Δώσε Εναλλακτικές! Η νεανική παραβατικότητα είναι σαν τη φωτιά – αν την πιάσεις από την αρχή, τη σβήνεις με λίγο νερό. Αν την αφήσεις, θέλει ολόκληρη πυροσβεστική επιχείρηση. Και κανείς δεν θέλει να φτάσει εκεί. Οπότε, ας βρούμε τρόπους να κρατήσουμε τους νέους μακριά από τις κακές επιλογές, πριν φτάσουμε στο σημείο να λέμε «μα, ήταν τόσο καλό παιδί».
.